Erzincan, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bir şehir olması nedeniyle zengin bir mutfak kültürüne sahiptir. Doğu Anadolu’nun sert iklim koşulları ve coğrafi yapısı, Erzincan mutfağını hem doyurucu hem de besleyici yemeklerle şekillendirmiştir. Etin, tahılın ve süt ürünlerinin bolca kullanıldığı bu mutfakta, yöresel tarifler kuşaktan kuşağa aktarılırken geleneksel damak zevki korunmuştur. Erzincan mutfağı sadece yemekleriyle değil, misafirperverliğiyle de unutulmaz bir deneyim sunar.
Yöreye Has Ana Yemekler
Erzincan mutfağının baş tacı hiç şüphesiz kesme çorbadır. Bu çorba, ince ince kesilmiş erişte, nohut, kıyma ve yoğurtla hazırlanır. Soğuk kış günlerinde hem doyurucu hem de enerji verici olması sebebiyle sıkça tüketilir. Yoğurtlu bazlı bu çorba, Erzincanlıların evlerinde neredeyse her hafta pişirilir.
Bir diğer meşhur lezzet olan etli yaprak sarma, yörede genellikle asma yaprağından yapılır. Erzincan’ın asma yaprakları, Türkiye’nin en lezzetli yaprakları arasında kabul edilir. Zeytinyağlı versiyonu da yapılmakla birlikte, özellikle kuzu eti ile hazırlanan sıcak versiyonu daha çok tercih edilir.
Ekşili köfte, bulgurun ince kıyma ile yoğrulması ve küçük toplar hâlinde hazırlanmasıyla yapılır. Bu köfteler yoğurtlu ya da salçalı ekşi sosla pişirilir. Ekşi tatlar Erzincan mutfağında sıkça yer bulur ve özellikle kış aylarında sıcak bir öğün olarak tüketilir.
Gasefe ise şehrin farklı bir yönünü ortaya koyar. Genellikle üzüm, incir ve kayısı gibi meyvelerin şekerli suda haşlanarak hazırlandığı bu tatlımsı yemek, tatlıdan çok ara öğün gibidir. Kuru meyvelerin bolca bulunduğu Erzincan’da, bu tür tarifler sıklıkla sofralarda yer alır.
Tatlılar: Basit ama Zengin
Erzincan mutfağında tatlılar genellikle sütlü ya da hamurlu olur. En tanınmış tatlılardan biri lök tatlısıdır. Sade un, tereyağı ve pekmezle yapılan bu tatlı, enerji deposu olmasıyla bilinir. Eskiden uzun yolculuklara çıkanlar ya da kış için hazırlık yapanlar lök tatlısını mutlaka hazır ederdi.
Kavut, kavrulmuş buğday ununun yağla yoğrulup pekmezle tatlandırılmasıyla yapılan geleneksel bir tatlıdır. Özellikle kırsal kesimlerde hâlâ yoğun olarak yapılır. Şekerin yaygınlaşmadığı dönemlerde pekmezle tatlandırılan bu tür tarifler, bugün hâlâ geleneksel tat arayanlar tarafından beğeniyle tüketilir.
Peynir ve Yöresel Ürünler
Erzincan’ın en meşhur ürünü ise kuşkusuz Erzincan tulum peyniridir. Munzur Dağları’nın yaylalarında otlayan koyunların sütünden elde edilen bu peynir, mağaralarda uzun süre bekletilerek olgunlaştırılır. Kendine özgü sert dokusu ve yoğun aromasıyla Türkiye’nin en değerli peynirlerinden biri olan Erzincan tulumu, sadece kahvaltılık değil, böreklerde ve salatalarda da kullanılır.
Bunun dışında Erzincan’da kurut (kurutulmuş yoğurt topu), pekmez, organik bal, köme gibi geleneksel ürünler de sofraların vazgeçilmezidir.
Yemek Kültürünün Bir Parçası Olarak Misafirperverlik
Erzincanlılar için misafir demek, bereket demektir. Bu nedenle geleneksel sofralar her zaman bol çeşitli olur. Özellikle bayramlar, düğünler ve dini günlerde evlerde büyük kazanlarda yemek pişirilir ve mahalledeki herkesle paylaşılır. Bu kültür, Erzincan mutfağını sadece bir lezzet deneyimi değil, aynı zamanda bir toplumsal bağ kurma aracı hâline getirir.
Sonuç
Erzincan mutfağı, sadeliği ve lezzetiyle ön plana çıkan, doğal ve yerel ürünlere dayanan bir mutfaktır. Yöresel yemekler, tarihi geçmişin ve coğrafyanın izlerini taşır. Zengin et ve süt ürünleri, kendine has tatlılar ve Anadolu’ya özgü yemek kültürüyle Erzincan, gastronomi tutkunları için mutlaka keşfedilmesi gereken bir duraktır.
